Uyku Laboratuvarı
Uyku apnesi nedir?
Uyku apnesi, solunumun uyku esnasında ani ve tekrarlayıcı bir şekilde durduğu ciddi bir uyku bozukluğudur. Günümüzde yaygın olarak görülen uyku apnesi rahatsızlığının ülkemizdeki sıklığı %5 ila 10 arasında değişkenlik gösterir. Solunum bozukluğuna uyku apnesi diyebilmek için solunum durmasının en az 10 saniye olması gerekir.
yaygın belirtiler şu şekilde özetlenebilir:
- Yüksek sesle horlama (genellikle obstrüktif uyku apnesinde daha belirgindir)
- Başkasının şahit olduğu uykuda solunum durması atakları (Tanıklı apne)
- Uykudan ani uyanmalar (daha çok merkezi uyku apnesinde olur)
- Sabahları uyandığında ağız kuruluğu ya da boğaz ağrısının bulunması
- Uykusuzluk çekme
- Sabahları olan ağız kuruluğu ve boğaz ağrısı
- Sabah baş ağrıları
- Depresif ruh hali
- Sinirlilik
- Dikkat sorunları
Uyku Apnesinin Tanısı Nasıl Konur?
Hekim tarafından değerlendirilen hastanın öyküsü alınır, hava yolu değerlendirmesi yapılır ve metabolik risk faktörleri saptanır. Uyku laboratuvarında hasta bir gece yatırılarak tetkik edilir.
Uyku apnesi testi, hastalığın tespiti ve tedavisi sürecinde en önemli aşamadır. "Polisomnografi" denilen uyku apnesi testi gece boyunca beyin aktivitesinin ve solunumsal olayların kaydedildiği bir testtir. Yapılan uyku testi sonucunda gece uykudaki solunum bozukluk skorları patolojik düzeyde olması ile hastalığın tanısı konulur.
Hesaplanan anormal solunum olaylarının kabul edilebilir değerin üstünde olan hastalara “Uyku Apne Sendromu” tanısı konur.
Son yapılan araştırmalar, horlama ve uyku apnesinin çok önemli birçok hastalıkla ilişkili olduğunu göstermiştir Uyku apnesi tedavi edilmezse aşağıdaki sorunlara yol açabilir:
- Düzensiz kalp atışları
- Kalp büyümesi
- Kalp krizi riskinin artması
- Yüksek tansiyon
- İnme
- Aşırı yorgunluk ve gündüz uyku hali
- Trafik kazaları (direksiyonda uyku gelmesi)
- Cinsel arzuların azalması (iktidarsızlık)
- Kontrol edilemeyen şişmanlama
- Uykuda terleme, sık çişe kalkma
- Aşırı sinirlilik, depresyon, canlılığın kaybolması
- Uykuda ölüm
Uyku apnesi kesin ve etkili bir şekilde tedavi olur. Dünyada en yaygın kullanılan uyku apne tedavisi “Kesintisiz Pozitif Nazal Basınç (CPAP)” tedavisidir. Bu uyku apnesi cihazı, uykuda başucuna konulan küçük bir cihaz ile burun yoluyla yansıtılan çok hassas pozitif basınç oluşturulur. Hasta yatarken CPAP maskesi takar ve uyku apnesi cihazından gelen pozitif basınç, sanki bir hava yastığı yerleştirilmiş gibi hava yollarının ve gırtlağın uykuda sürekli açık kalmasını sağlar ve apne ve horlamaları ortadan kaldırır. CPAP maskesi veya halk arasındaki adıyla uyku apnesi maskesi kişiye özel olmalıdır, etkili tedavi için en uygun model seçilmelidir.
Bu tedavide ilaç kullanılmaz ve cerrahi işlem yapılmaz. Düzelmenin etkileri, tedaviden hemen sonra, ertesi günü görülür. Horlamalar kesilir, uykuluk hali düzelir, kendinizi dinç ve yeniden doğmuş gibi hissedersiniz.
Cerrahi tedavi ancak küçük bir grup hastada tavsiye edilir. Özellikle yüz-çene bozukluğu ve anormal boğaz yapısı olan hastalar dikkatte seçilmelidir. Çünkü operasyondan bir süre sonra hastalık tekrarlayabilir. Yapılan cerrahi girişimler sonrasında horlamanın kaybolması hastalığın geçtiği anlamına gelmeyebilir