Menstruel düzensizlik (adet düzensizliği), normal adet düzeni dışındaki (örneğin miktarı, süresi ve günü anormal olan) kanamalardır.
Normal menstruasyon, 21-38 gün aralıklarla, 4-8 gün süreli düzenli kanamalardan oluşur. Kadın hayatının her döneminde farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkabilen önemli bir klinik durumdur.
ABD’de yapılan bir çalışmada, menstruel düzensizliklerin kadın doğum polikliniklerinin %20’sini ve jinekolojik ameliyatların %25’ini kapsamaktadır.
Menstruel düzensizlik (anormal uterin kanama) nedenlerine göre 2 grupta toplanır:
- Yapısal olan (histopatolojik olarak tanı konulan),
- Yapısal olmayan (histopatolojik olarak tanısı konulamayan).
Yapısal Sebeplerden Dolayı Olan Menstruel Düzensizlikler
- Polipler :Usg ve/veya histereskopi ile tanı konulabilir. Endometrial poliplerin çoğu bening (iyi huylu)’dir. Çok az kısmında malignite görülür. Histereskopik polipektomi tedavi şeklidir.
- Adenomyozis : Yoğun ve ağrılı adet kanamaları en büyük belirtisidir.
- Malignite (Uterin Kanserleri) : Üreme çağındaki kadınlardaki kanama nedenlerinin %15’ini oluşturur. Mutlaka ayırıcı tanısının yapılması gerekir. Endometrial karsinom daha çok menopoz sonrası dönemin önemli kanama nedenidir.
Yapısal Olmayan Düzensiz Menstruasyon Nedenleri
- Koagülasyon Bozuklukları :Kanama, pıhtılaşmayı etkileyen birçok durum, bu probleme yol açabilir. Düzensiz menstruasyon nedenlerinin %17’si bu gruptadır. Şiddetli menstrual kanamalar olarak görülür. Örneğin, doğumsal olan Von Willebrand hastalığı gibi.
- Ovulatuar Disfonksiyon: Overi normal fonksiyon göstermeyen kadınlarda hiç adet görememekten bazen şiddetli olabilen kanamalara kadar düzensiz menstruasyon oluşabilir. Örneğin:
- Endokrin bozukluklar (PCOS, hipotiroidi, hiperprolaktinemi),
- Psikolojik stres,
- Obezite,
- Ani kilo alma veya verme,
- Ağır egzersizler,
- Antipsikolojik ilaç kullanımı,
- Ağır K. C böbrek hastalıkları gibi sistemik hastalıklar.
Bu durumlarda overin normal fonksiyonu bozulabilir.
- Endometriumun enflamasyon ve enfeksiyonlarında da anormal kanamalar gözlenir.
- İatrojenik Nedenler :
- Kullanılan hormonal ilaçlar, hormonlu veya hormonsuz rahim içine takılan araçlar (spiral),
- Kanama, pıhtılaşma için kullanılan ilaçlar,
- Bazı antibiyotik ve antidepresanlar düzensiz menstruasyona yol açabilirler.
Tanısal Yaklaşım
- Düzensz menstruasyon (AUK) tanısında detaylı bir anamnez (ilk adet yaşı, daha önceki adet düzeni, şimdiki adet düzeni) ve muayene gerekir. Spekulum muayenesi mutlaka yapılmalıdır. Kanama uterin nedenli olabileceği gibi vulva-vagen gibi dış genital organlardan veya üriner sistem kaynaklı da olabilir (vaginal travma, lezyon, enfeksiyon, yabancı cisim gibi).
Ayrıca muhtemel bir gebelik veya abort (düşük) ekarte edilmelidir.
- Laboratuvar testleri yapılmalıdır. Koagulasyon testleri, endokrin testleri, karaciğer, böbrek testleri tanıda yardımcıdır.
- Ultrason (vajinal ve abdominal) tanı da iyi bir yardımcıdır.
- Histereskopi, tomografi (CT) ve manyetik rezonans (MR) yardımcı tanı metodlarıdır.
- Endometrial örnekleme (biyopsi) tanı için çok değerlidir.
USG’de endometrial kalınlığın, menstruel siklus dönemine göre beklenenden fazla olması hiperplazi ve kanser açısından ileri inceleme gerektirir. Endometrial biyopsi gerekir.
Postmenopozdaki kanamaların yaklaşık %10’dan endometrial kanserler sorumlu olduğundan, mutlaka endometrial örnekleme (biyopsi) yapılmalıdır.
Tedavi
Düzensiz menstruel kanamaya sebep olan neden tespit edildikten sonra tedavi yaklaşımı medikal veya cerrahidir.
Güncellenme Tarihi: 28 Ara 2022, 15:31
Bu içerik, Atakent Sağlık Grubu Tıbbi Yayın Kurulu’nun onayı ile yayınlanmıştır. Sayfada yayınlanan içerikler kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır ve sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tedavi edici sağlık hizmetine yönelik içerikler bulunmamaktadır. Doğru tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.
Sayfa dilini değiştir:
English (İngilizce)