Vücudun dik durmasını sağlayan omurga, ortalarından omuriliğin geçtiği ve omur (vertebra) denilen 33 kemikten oluşur. Omurlar bir adet yumuşak disk ve iki adet yüzeysel eklem ile birbirlerine bağlanırlar. Kuvvetli bağ dokusundan oluşmuş olan disk, bir omuru diğerine bağlayan en önemli yapıdır. Disk içinde ise omurlardaki baskıyı amortisör göreviyle karşılayan kıkırdak bir doku vardır.
Yanlış ya da ters hareket yapma ya da ağırlık kaldırma gibi hareketlerle adaleler kasılır ve bu bağlar sıkışır. Ayrıca yaşlandıkça diskin merkezi su içeriğini kaybeder, disk yastıklama görevini eskisi kadar iyi yapamaz hale gelebilir.
Disk bu nedenlerle hasar gördüğünde, dış tabakası yırtılır ve disk içindeki kıkırdak doku dış tabakadaki bir yırtıktan çıkarak sinirlerin ve omuriliğin yer aldığı boşluğa taşar. Bu durum da boyun fıtığına neden olur. Bu taşma kol ve omuriliğe giden sinirlere baskı yaptığından çeşitli şikâyetler oluşturur.
Boyun Fıtığı (Servikal Disk Hernisi) Nedir?
Boyun Fıtığı, travmalar, zorlamalar, kazalar veya yaşlandıkça diskin merkezi su içeriğini kaybetmesi diskin yastıklama görevini eskisi kadar iyi yapamaz hale getirir.
Disk, bozulmaya devam ettikçe dış tabakası da yırtılır ve merkezi dış tabakadaki bir yırtıktan çıkarak sinirlerin ve omuriliğin yer aldığı boşluğa taşmasıyla birlikte boyun fıtığına neden olur.
Boynumuz 7 adet omurdan oluşur ve omurlarımız arasında hareket edebilmemizi sağlayan diskler yer alır. Bir omuru diğerine bağlayan en önemli yapı olan disk kuvvetli bağ dokusundan oluşmuştur ve omurlar arasında yastık ya da darbe emici gibi görev yapar.
Disk ve faset eklemleri omurların hareketlerine izin vererek boynunuzu ve sırtınızı eğmenizi ya da çevirmenizi mümkün kılar. Disk, “annulus fibrosus” adı verilen dayanıklı bir dış tabaka ve “nucleus pulposus” adı verilen jöle kıvamında bir merkezden oluşur.
Nedenleri
Boyun fıtığı 20-40 yaşları arasında, genellikle vücudunu çok kullanan kişilerde ortaya çıkar. Ağır yük kaldırma, ters bir hareket yapma, itme hareketinin sık yapılması, bağ dokusunun yırtılması fıtık riskini artırır. Trafik kazaları ya da yüksekten düşme de diğer nedenler arasındadır.
Bunların yanı sıra, duruş bozukluğuna yol açan uzun süreli masa ya da bilgisayar başında oturanlarda da bu rahatsızlık sıklıkla ortaya çıkar.
Cep telefonunun uzun süre kullanımı, boynu eğerek uzun süre ekrana bakmak, ya da telefonu boyna kıstırarak konuşmak da boyun fıtığına yol açabilir.
Telefon ya da tableti göz hizasından aşağıda tutmak ve uzun süre bu şekilde bakmak boyun fıtığı için risk oluşturur.
Tam olarak genetik bir geçiş söz konusu olmasa da anne babasında bu hastalık görülen çocukların boyun fıtığı olma riski, disk eklemlerin hassasiyetinde genetik faktörlerin etkili olabilmesinden ötürü daha fazladır.
Belirtiler
Boyun fıtığının en öne çıkan belirtisi boyun ağrısıdır. Fakat her boyun ağrısı fıtıktan kaynaklanmaz. Bunların büyük bir kısmı kas kökenli ağrılardan kaynaklanır. Boyun fıtığı zorlamaya ve ağır kaldırmaya bağlı olarak ortaya çıkar.
Fıtığa bağlı gelişen ağrılar, sırta, kürek kemiğine, omuza, başın arka tarafına ve parmak ucuna kadar inen ağrılar şeklinde görülür. Ağrı dışında, ileri derece fıtıklarda, sıkışan sinirin fonksiyonuna bağlı olarak kolların ve parmakların belli bölgelerinde uyuşukluk, karıncalanma, güç kaybı ortaya çıkabilir.
- Boyun ağrısı: Başın arka kısmından şakaklara doğru yayılabilir. Şiddetli, geçmeyen kola yayılan ağrı şeklinde görülür.
- Sırt, kol ve omuzlarda ağrı
- El becerilerinde azalma
- Kol ve parmaklarda uyuşmalar ve karıncalanma
- Duyu kaybı
- Elektriklenme
- Kol ve el kaslarında güç kaybı
- Reflekslerde zayıflama
- Kolda incelme
Çok nadir olarak fıtıklaşmış disk omuriliğe baskı yaparak bacaklarda da sorunlara sebep olabilir. Ayaklarda uyuşma, idrar ve gaita kaçırma çok nadir olarak görülebilir.
Sinir köküne ya da bir omurilik dokusuna bası yapıldığında o bölgede ödem meydana gelebilir. Ödem de baskıyı artırdığından rahatsızlık bir kısır döngüye girebilir.
Güncellenme Tarihi: 15.02.2022, 17:43
Bu içerik, Atakent Sağlık Grubu Tıbbi Yayın Kurulu’nun onayı ile yayınlanmıştır. Sayfada yayınlanan içerikler kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır ve sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tedavi edici sağlık hizmetine yönelik içerikler bulunmamaktadır. Doğru tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.
Sayfa dilini değiştir:
English (İngilizce)