Günlük kullanımda bunama adı verilen demans kelimesi, aslında zihnin yitirilmesi anlamına gelir. Alzheimer hastalığı bunama yapan hastalıklar içinde en sık izlenen bozukluktur. Alzheimer hastalığı, sıklıkla sinsi başlangıçlı, yıllar içinde yavaş ve sürekli ilerleyici seyirlidir. Tanı konulan hasta sayısı günden güne artmaktadır. Alzheimer hastalığında en büyük risk faktörü yaştır. Hastalığın görülme sıklığı yaş ile artar ve 65 yaş üzerindeki oran % 8’dir.
Demans yani bunama hastalarında unutkanlık olmazsa olmazdır. Bunun yanında konuşma bozukluğu, yön bulma güçlüğü, problem çözme güçlükleri, tanıma bozukluğu, el becerilerinde bozukluk, kişilik değişiklikleri, gerginlik, bazen taşkınlık ve halüsinasyonlar gibi belirtiler de olabilir.
Unutkanlığı olduğu söylenen bir hastaya demans diyebilmemiz için günlük yaşam aktiviteleri dediğimiz mesleki performans, sokakta, mali işlerde bağımsızlık, sıradan aygıtların kullanımı, hobiler, ev işleri, kendine bakım gibi işlerde kayda değer bir bozulma olmalıdır.
Zihinsel belirtiler arasında en sık rastlanan belirti bellek alanına aittir. Demans hastası, unutkanlığının çok farkında değildir. Doktora kendi isteği ile gelmez. Hastayı yakınları doktora getirir; bu yüzden hastaya ait öykünün mutlaka ona birinci dereceden bakım veren yakınları tarafından anlatılması gerekir. Hasta yakını, hastasının cevabını aldığı halde aynı soruları defalarca sorduğundan, aynı konulardan bahsettiğinden, özel eşyalarını kaybettiğinden, koyduğu yeri hatırlayamamasından yakınır. Hastalar önce yabancı mekânlarda, giderek bildik mekanlarda yön bulma güçlüğü çekerler ve kimi zaman kaybolabilirler. Kelime hazinesinde daralma başlar, zamanla anlama kapasitesi de bozulabilir. İlerleyen evrelerde tarak, makas, diş fırçası, gibi aygıtların kullanımında zorlanmaya başlarlar.
Hasta yakınları hastalarının son zamanlarda değiştiğinden bahseder. Örneğin, hastalar ona yönelmezseniz ya da onunla konuşmazsanız hiç konuşmazlar. Kendiliğinden bir tepki göstermezler. Çevrelerinde olup bitene tepki göstermezler. Kimi zaman da tam tersi olarak hastalar küfür etmeye başlayabilir, toplum içinde kabul görmeyecek davranışlarda bulunma eğiliminde olabilirler. Bu durum hasta yakınlarını sıklıkla zor durumda bırakır. Düşünce bozuklukları geliştirebilirler; örneğin çocuklarının paralarını çaldığını, kendisini takip ettiklerini, birilerinin kendisinin peşinde olup onu öldürmeye çalıştıklarını söyleyebilirler. Depresyona meyilli olabilirler. Terk edilme korkusu yasayıp yanlarında kim varsa ondan ayrılmak istemezler; aksi olursa bu onları hırçınlaştırabilir.
Görüldüğü gibi Alzheimer hastalığının birçok bulgusu vardır. Fakat en önemlisi unutkanlıktır. Genç yaş grubunda görülen unutkanlık şikayetleri daha çok günlük stres, gerginlik sebeplerine bağlı olarak yaşanan konsantrasyon bozukluğuna veya basit besinsel eksikliklere bağlı olarak gelişmektedir.
Güncellenme Tarihi: 20 Eyl 2022, 13:23
Bu içerik, Atakent Sağlık Grubu Tıbbi Yayın Kurulu’nun onayı ile yayınlanmıştır. Sayfada yayınlanan içerikler kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır ve sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tedavi edici sağlık hizmetine yönelik içerikler bulunmamaktadır. Doğru tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.
Sayfa dilini değiştir:
English (İngilizce)